Triduum Paschalne (z łac. triduum – Trzy Dni) to najważniejsze wydarzenie w ciągu roku liturgicznego katolików. Jego istotą jest celebracja Męki, Śmierci i Zmartwychwstania Chrystusa, która rozpoczyna się wieczorną Mszą Wieczerzy Pańskiej w Wielki Czwartek, a kończy się drugimi nieszporami po południu Niedzieli wielkanocnej. I dlatego w wielu krajach europejskich Wielki Piątek jest dniem wolnym od pracy. Społeczeństwa katolickie, zamieszkujące wyżej wymienione kraje, mają przez to znacznie większe możliwości przygotowania się do przeżywania Triduum Paschalnego, czego niestety w naszym kraju brakuje. Zamiast przeżywania pamiątki Ostatniej Wieczerzy, Modlitwy w Ogrójcu, Męki i Śmierci Jezusa na Krzyżu – ciężka praca zarobkowa, pośpiech, nerwowość, hałaśliwe czyszczenie dróg publicznych w obrębie miasta, jakby nie można było tego wszystkiego dzień wcześniej zrobić. I zanim do świętowania się przygotujemy mamy już Wigilię Paschalną.

Wielki Czwartek

W tym dniu Kościół upamiętnia Ostatnią Wieczerzę, którą Chrystus spożył ze swoimi uczniami. Jest to dzień ustanowienia dwóch sakramentów: kapłaństwa i eucharystii. Kościół katolicki w swojej symbolice nawiązuje także do „gestu miłości” wykonanego przez Chrystusa, a mianowicie obmycia nóg apostołom. W Wielki Czwartek w każdej parafii odbywa się podobny ryt, którego dokonuje kapłan, obmywając i całując stopy dwunastu mężczyznom z parafii. Pierwszy dzień Triduum przypomina także o modlitwie Jezusa w Ogrójcu i jego pojmaniu. Po zakończonej Mszy Ostatniej Wieczerzy, Najświętszy Sakrament zostaje przeniesiony z tabernakulum do ciemnicy symbolizującej więzienie Chrystusa, w którym spędził ostatnią noc przed śmiercią.

Wielki Piątek i post ścisły

Tego dnia w Kościele wspomina się drogę krzyżową i śmierć Chrystusa. Jest to jedyny dzień w roku liturgicznym Kościoła, kiedy nie jest sprawowana Msza Święta. Liturgia, podczas której następuje adoracja krzyża, sprawowana jest w ciszy, bez towarzyszenia organów i dzwonów. Po zakończonej liturgii następuje przeniesienie Najświętszego Sakramentu do tzw. Grobu Pańskiego. W tym dniu katolików obowiązuje post ścisły, a więc wstrzemięźliwość od pokarmów mięsnych oraz ograniczenie spożywanych posiłków do trzech: dwóch lekkich i jednego do syta.

Wielka Sobota

Ostatni dzień Triduum. Kościół upamiętnia czas, gdy ciało Jezusa spoczywało w grobie. W tym dniu wierni przychodzą do kościoła z tzw. święconką, złożoną z produktów, które następnego dnia znajdą się na stole wielkanocnym. Oprócz obrzędu poświęcenia pokarmów, w ciągu dnia, aż do wieczora, nie sprawuje się Mszy. Jedyną liturgią, która jednocześnie kończy Triduum jest Liturgia Wigilii Paschalnej. Sprawowana najczęściej po zmroku i upamiętniająca wyjście Żydów z Egiptu oraz zmartwychwstanie Chrystusa liturgia bogata jest w symbole takie jak poświęcenie ognia czy odnowienie przyrzeczeń chrzcielnych. Jest to najważniejsza celebracja Kościoła w ciągu całego roku.

jw