Majowe Święto Konstytucji 3 Maja zostało zdelegalizowane przez hitlerowców i sowietów podczas okupacji Polski w czasie II wojny światowej, a po antykomunistycznych demonstracjach w 1946 r. nie było obchodzone w Polsce, natomiast zastąpione obchodami Święta 1 Maja. W styczniu 1951 r. święto 3 maja zostało oficjalnie zdelegalizowane przez władze komunistyczne. W roku 1981 ponownie władze świętowały uchwalenie majowej konstytucji. Do roku 1989 w tym dniu często dochodziło w Polsce do protestów i demonstracji antyrządowych i antykomunistycznych.
Uchwalona 3 maja 1791 roku ustawa regulująca ustrój prawny Rzeczypospolitej Obojga Narodów. Powszechnie przyjmuje się, że Konstytucja 3 maja była pierwszą w Europie i drugą na świecie (po konstytucji amerykańskiej z 1787 r.) nowoczesną, spisaną konstytucją.
Popularna pieśń związana z Konstytucją 3 Maja Witaj, majowa jutrzenko, znana też jako: Mazurek 3 Maja, Trzeci Maj, Trzeci maj Litwina – powstała w okresie powstania listopadowego. Słowa napisał poeta Rajnold Suchodolski.
Zawarte w Ustawie Rządowej słowa inspirowały kolejne pokolenia Polaków w dziele naprawy państwa.
„Uznając, iż los nas wszystkich od ugruntowania i wydoskonalenia konstytucji narodowej jedynie zawisł, długim doświadczeniem poznawszy zadawnione rządu naszego wady, a chcąc korzystać z pory, w jakiej się Europa znajduje, i z tej dogorywającej chwili, która nas samym sobie wróciła, wolni od hańbiących obcej przemocy nakazów, ceniąc drożej nad życie, nad szczęśliwość osobistą egzystencję polityczną, niepodległość zewnętrzną i wolność wewnętrzną narodu, którego los w nasze ręce jest powierzony, chcąc oraz na błogosławieństwo, na wdzięczność współczesnych i przyszłych pokoleń zasłużyć, mimo przeszkód, które w nas namiętności sprawować mogą, dla dobra powszechnego, dla ugruntowania wolności, dla ocalenia ojczyzny naszej i jej granic, z największą stałością ducha niniejszą Konstytucję uchwalamy, tę całkowicie za świętą, za niewzruszoną deklarujemy, dopóki by naród w czasie prawem przypisanym wyraźną wolą swą nie uznał potrzeby odmienienia w niej jakiego artykułu”.
Uchwalenie Konstytucji 3 Maja poprzedziła trwająca kilka lat intensywna debata publiczna. Wzięły w niej udział najwybitniejsze umysły tamtej epoki. Na trwale zapisały się dzieła Hugo Kołłątaja, Stanisława Konarskiego, Stanisława Staszica, Juliana Ursyna Niemcewicza, Joachima Lelewela i innych.