Przedpremierowy pokaz filmu „Wołyń” w reżyserii Wojciecha Smarzowskiego miał miejsce 29 września we Wrocławiu w Dolnośląskim Centrum Filmowym. Pokaz poprzedziły wystąpienia organizatorów konferencji „Wołyń – budzenie prawdy historycznej”: dyr. DODN Małgorzaty Matusiak i wicemarszałka województwa dolnośląskiego dr Tadeusza Samborskiego oraz wykład dr Lucyny Kulińskiej z Wydziału Nauk Społecznych AGH w Krakowie.

Po projekcji odbyło się niezwykle ciekawe, 1,5 godzinne spotkanie z twórcami filmu i znawcami tematu zbrodni na kresach. Ze swoimi przemyśleniami dzielili się: ks. Tadeusz Isakowicz-Zaleski, pisarz Stanisław Srokowski, dr Lucyna Kulińska, reżyser Wojciech Smarzowski, aktorzy głównych ról – Michalina Łabacz i Arkadiusz Jakubik oraz producenci filmu.

Film wywarł ogromne wrażenie na zebranej publiczności i gościach, którzy widzieli go po raz pierwszy. Twórcy filmu ukazali nie tylko epizody mordów Ukraińców na Kresach, ale całą skomplikowaną historię ludzi tam żyjących – Polaków, Ukraińców, Rosjan, Żydów, na tle II wojny światowej. Przez te tereny przetaczały się wojska sowieckie, niemieckie, grasowały bandy UPA i polska partyzantka. W tym obrazie filmowym są nie tylko ludzkie tragedie, ale koloryt życia ludzi na Kresach z ich zwyczajami, rozmowami i zabawami. Powoli narasta napięcie, uprzedzenia podsycane przez antagonizmy stają się coraz silniejsze, aż dochodzi do krwawych rozrachunków.

Reżyser nie epatuje niepotrzebnie naturalistycznymi obrazami wyrafinowanych zbrodni. Każda scena ma tu swoje uzasadnienie. Przejmująca jest rola głównej bohaterki, zwłaszcza że jest to pierwszy film młodej Michaliny Łabacz.

W czasie dyskusji po filmie podkreślano, że to ludobójstwo, którego symbolem jest Wołyń przez 70 lat nie było w powszechnej świadomości Polaków. Wyrażano też nadzieję, że film przyczyni się do upowszechnia wiedzy o tamtych zdarzeniach. I jak mówił ks. Zaleski, tylko prawda może nas wyzwolić, tylko w prawdzie można budować dobrosąsiedzkie stosunki z Ukraińcami.

Na ekrany kin w całej Polsce film trafi 7 października.

jw

foto Janusz Wolniak