Według raportu ITUC (Międzynarodowa Konfederacja Związków Zawodowych) na który powołuje się Infor.pl generalnie w Polsce są zagwarantowane prawa pracownicze, jednak nie są one przestrzegane, a wręcz są regularnie naruszane. “Zdaniem ITIC wprawdzie prawo zakazuje dyskryminacji związków zawodowych, ale nie zapewnia odpowiednich środków ochrony przed nią” – przekonuje dr Kinga Piwowarska, autorka analizy.

“Na czym polegają ograniczenia prawa pracowników do tworzenia wybranych przez siebie organizacji i przystępowania do nich? Istnieje jednolity system związków zawodowych narzucony przez prawo lub system zakazujący lub ograniczający organizowania się na określonym poziomie (przedsiębiorstwo, przemysł i/lub sektor, regionalny i/lub terytorialny, krajowy). Jednolity system związkowy dotyczy policjantów, straży granicznej i straży w zakładach karnych, członków Państwowej Straży Pożarnej oraz pracowników Najwyższej Izby Nadzoru. Strażacy Państwowej Służby Pożarniczej mogą zostać członkami związku zawodowego na zasadach ogólnych, ale strażacy powołani na swoje stanowisko nie mogą pełnić funkcji związkowych. Istnieją więc kategorie pracowników, którym zakazano lub ograniczono tworzenie związków zawodowych lub przystępowanie do nich lub sprawowanie funkcji związkowych – członkowie tzw. “wysokich stanowisk” w służbie cywilnej, np. dyrektorzy i zastępcy dyrektorów w instytucjach służby cywilnej lub w ministerstwach, nie mogą pełnić funkcji związkowych. Mogą jednak zostać członkami związków zawodowych” – przekonuje.

W raporcie oceniono również prawo do rokowań zbiorowych. ITUC, jak podaje Infor.pl stwierdził, że istnieją ograniczenia lub zakaz rokowań zbiorowych w niektórych sektorach, np. inni urzędnicy służby cywilnej i pracownicy publiczni – kluczowi urzędnicy służby cywilnej, mianowani lub wybrani pracownicy organów państwowych i samorządowych, sędziowie sądowi i prokuratorzy nie mają prawa do rokowań zbiorowych.

ITUC wskazało również, że istnieją bariery dla legalnych akcji strajkowych. “Podkreślono obowiązek zachowania nadmiernego kworum lub uzyskania nadmiernej większości głosów w głosowaniu w sprawie strajku. W przypadku strajku na poziomie przedsiębiorstwa co najmniej 50% pracowników musi głosować za strajkiem. W przypadku strajku na poziomie branżowym 50% pracowników w przedsiębiorstwach objętych proponowanym strajkiem musi głosować za jego przyjęciem. Przed ogłoszeniem legalnego strajku związek musi zorganizować głosowanie z udziałem wszystkich zainteresowanych pracowników, a nie tylko członków związków zawodowych” – czytamy w analizie.

Wśród czynników składających się na wystawioną Polsce ocenę znalazły się także m.in. nieuzasadnione zdaniem ITUC ograniczenia dla “urzędników państwowych”.

“Ponadto, do ITUC oddziały polskiego krajowego centrum związkowego NSZZ “Solidarność” zgłaszały poważne naruszenia praw związkowych w wielu firmach handlu detalicznego, w tym zwolnienia liderów i członków związków zawodowych, dyskryminację przedstawicieli i członków związków zawodowych, marginalizację roli związków zawodowych, lekceważenie praw związkowych, ograniczony i utrudniony dostęp do pracowników oraz brak prawdziwego dialogu i konsultacji. Znaczna część sektora detalicznego w kraju jest zdominowana przez korporacje międzynarodowe, ale nie ma jednego układu zbiorowego z międzynarodowymi korporacjami. Do największych detalistów działających w Polsce należą Amazon, Auchan, Carrefour, Castorama, H&M, Jysk, Lidl i Metro” – czytamy w analizie.